وقت نماز

امام این جمله را با چنان لحن قاطعی بیان فرمودند که من به ذهنم رسید مثل اینکه تا به حال اینطور به فکر نماز نبوده‏ ام.

یکبار در جمع شورای عالی دفاع مرکب از حضرت آیت ‏الله خامنه ‏ای و جناب آقای هاشمی رفسنجانی و وزیر دفاع و فرمانده محترم کل سپاه خدمت امام بودیم. امام روی صندلی خودشان نشسته بودند و ما دور ایشان به طور نیم دایره نشسته بودیم وسط صحبتهای ما بود که ناگهان امام بلند شدند و به طرف قسمت دیگر اتاق رفتند. اولین کسی که پس از این حرکت امام صحبت کرد آقای هاشمی بود که عرض کرد: «آقا کسالتی عارض شد؟» چون تنها چیزی که در آن موقع به ذهن ایشان می‏ رسید این بود که ممکن است برای امام کسالتی عارض شده باشد. ولی امام فرمودند: «خیر، وقت نماز است» و این جمله را با چنان لحن قاطعی بیان فرمودند که من به ذهنم رسید مثل اینکه تا به حال اینطور به فکر نماز نبوده‏ ام. بعد به ساعتم نگاه کردم دیدم هنوز چند دقیقه به اذان ظهر مانده است.

منبع: امام و دفاع مقدس، ص 65.

رابطه امام خمینی اوایل بازگشت به ایران با نماز چه گونه بود؟

از روز اول دیدار مردم با حضرت امام شروع شد. صبحها تا نماز ظهر ملاقات با آقایان بود، بعدازظهرها، بعد از نماز و نهار حضرت امام یک استراحت کوتاه می کردند و از ساعت 3 به بعد خانم ها برای دیدن امام می آمدند. برخی خانم ها که جوان بودند در دیدار با امام در مدرسه علوی در شور و عشقی که به امام داشتند بی هوش می شدند

برداشت جالب امام از نماز طواف در صورت تغییر محل مقام ابراهیم

آیت‏ اللّه‏ محمدابراهیم جناتى: یک وقت در نجف اشرف معروف شد که جایگاه مقام حضرت ابراهیم(ع) را در مسجدالحرام تغییر و آن را به نزدیک چاه زمزم انتقال داده‏اند ولى آنچه که واقع‏شده بود چنین نبود و صرفاً برداشتن پوشش مقام حضرت ابراهیم صورت گرفته بود و آن را به پوشش بلورین که فعلاً هم همانگونه است تغییر داده بودند. در‏هر حال در زمانى که در آن شهر و در شهرهاى دیگر این تغییر مکان شایع شد، سؤالات بسیارى از حجاج و کاروانهاى ایران درباره دو رکعت نماز پشت مقام ابراهیم از طریق اینجانب به مراجع نجف عرضه شد. به این‏صورت که آیا دو رکعت نماز طواف را باید در جاى اولى که مقام حضرت ابراهیم(ع) قرار داشت خواند و یا در جاى دوم که مقام حضرت در آنجا (بر حسب شایعه) قرار داده شده است؟      

به هر یک از مراجعى که مراجعه کردم پاسخهایى را به تفصیل دریافت نمودم،بعضى جواب دادند که باید احتیاط شود و نماز را هم در جاى اول که مقام قرار‏داشت و هم در جاى دوم که شایع شده است اقامه کرد. برخى دیگر از آقایان و مراجع جواب دادند که باید دو رکعت نماز طواف را در همانجاى اول که مقام ابراهیم(ع) قرار داشت اقامه کنند، چرا که مقام را اسم مکان گرفته بودند. سپس عین‏همان استفتاء را به محضر امام ارائه کردم. 

نماز خمینی

قربانعلی عظیمی، آزاده دوران دفاع مقدس در خاطره ای جالب از دوران اسارت خود نقل می کند که: شبی از شبها، یکی از اسرا به نام «بیات» ـ که اهل «ماکو» بود لیسانس داشت و در اسکاتلند تحصیل کرده بود ـ نیمۀ شب برخاست و نماز شب خواند. فردای آن روز «خیرالله» به عراقیها گزارش داده بود: «فلانی نصف شب، نماز خمینی خوانده» آنها هم اسیر را خواسته و سیلی محکمی به او زده بودند که چرا نماز خمینی می‏‏خوانی؟ بندۀ خدا ـ اول ـ هاج و واج به آنها نگاه کرده و نفهمیده بود منظورشان نماز شب است.(منبع: کتاب روایت هجران، ص89)

در خاطره ای دیگر آزاده اسماعیل حاجی بیگی از دوران اسارت خود چنین نقل می کند: نگهبانان عراقی به بهانه ای برادر کُردی را تهدید کرده بودند که تو باید به امام خمینی فحش بدهی؛ و او در جواب گفته بود: شما حضرت علی را می شناسید؟ عراقیها گفتند بله.گفته بود: مالک اشتر را چطور؟ گفتند بله! اضافه کرده بود: می دانید که چرا به او گفتند« خروس جنگی» علی؟ عراقی ها با بی حوصلگی جواب داده بودند که بله! برادر کُرد گفت: خب، پس بدانید که من هم «خروس جنگی» خمینی هستم و تا جون دارم ازش دفاع می کنم. (همان، ص38)

آیا می توان از کلاه گیس برای پوشاندن سر از نامحرم استفاده کرد؟

آیا شرعاً به جای روسری و مانند آن می توان از آن استفاده کرد، یا که در نماز و مقابل نامحرم، پوشاندن آن نیز لازم است؟

استفاده از کلاه‌گیس علاوه بر ملاحظات بهداشتی که در علم پزشکی مورد بحث قرار می‌گیرد، به چند جهت از جنبه‌ و جکم فقهی نیز برخوردار می‌باشد. در اینجا صرفا دو جهت مد نظر است.

اول: وجوب و عدم وجوب پوشاندن کلاه‌گیس از نگاه نامحرم

در این که به فتوای امام خمینی ره، بر زن واجب است جز گردی صورت و دست تا مچ را از نگاه نامحرم بپوشاند تردیدی نیست، حتی پوشاندن پوست سر بر زنی که فاقد گیسو است.

و در پوشاندن بدن از نگاه نامحرم، کیفیت خاصی مد نظر نیست. همان‌گونه که در تحریرالوسیله فرموده‌اند: «الستر عن النظر یحصل بکل ما یمنع عن النظر و لو بالید أو الطلی بالطین‌ أو الولوج فی الماء حتى أنه یکفی الألیتان فی ستر الدبر.» (ج 1، کتاب الصلاة، القول فی الستر و الساتر، مسأله 4 )؛ این مهم با هر چیزی که محقق شود کفایت می‌کند.

بر این اساس وقتی خانمی از کلاه گیس استفاده می‌کند، تحقیقا مو یا پوست سر خود را پوشانده است و از این جهت به وظیفه خویش عمل نموده و از این حیث بحثی نیست. مطلب این‌جاست که خود کلاه‌گیس چه حکمی دارد؟ زنی که از آن استفاده می‌کند نسبت به پوشاندن آن از نگاه نامحرم وظیفه‌ای دارد یا خیر؟

این فرع را سیّد در عروه مطرح نموده است. امام خمینی ره نیز حاشیه‌ای بر فتوای ایشان دارند که خواهد آمد.

صاحب عروه می‌گوید:

«مسألة 1: الظاهر وجوب ستر الشعر الموصول بالشعر؛ سواء کان من الرجل أو‌ المرأة و حرمة النظر إلیه، و أمّا القرامل من غیر الشعر و کذا الحلیّ، ففی وجوب سترهما وحرمة النظر إلیهما مع مستوریّة البشرة إشکال و إن کان أحوط.»

ایشان در این فرع سه موضوع را مطرح کرده‌اند:

1- گیسوی طبیعی متصل به موی زن، خواه از مرد باشد یا زن

2- قرامل و گیسوهایی که از غیر موی انسان ساخته شده است

3- حلیّ و زینت

نماز بالاترین فریادها

امام خمینی(ره):نماز بالاترین فریادها

ما با ذکر خدا، با اسم خدا پیش بردیم و نماز بالاترین ذکر خداست. اگر در نماز کوتاهی بشود؛ هر کس بگوید خوب من خودم تنهایی می‏روم توی خانه‏ام می‏خوانم، خیر نماز را در جماعت بخوانید. اجتماع باید باشد. مساجد را پر کنید. اینها از مساجد می‏ترسند. اینها بیخ گوش شما می‏گویند که این آخوند، که از او کاری نمی‏آید، مسجد می‏روید چه کنید؟ خودمان می‏رویم فلان جا نماز می‏خوانیم. نماز نمی‏خواهند بخوانند، می‏خواهند نماز را بشکنند. نماز می‏خوانند؛ با این نمازهایی که در مسجدها می‏روند و نمی‏گذارند که مسلمانها نماز درست خودشان را بخوانند؟ با این نمازها می‏خواهند نماز را بشکنند.

اینها از مسجد می‏ترسند. من تکلیفم را باید ادا کنم، به شما بگویم. شما دانشگاهیها، شما دانشجوها، همه‏تان مساجد را بروید پر کنید. سنگر است اینجا. سنگرها را باید پر کرد. «محراب» به آن می‏گویند؛ یعنی، آنجایی که حرب از آن شروع می‏شود؛ محل حرب. امروز از همۀ روزها برای ما ـ یعنی، «امروز» مقصود این وقت است، این عصر است ـ از همۀ وقت برای ما حسّاستر است؛ برای اینکه همه چیز درست شده است و شیطانها از اطراف می‏خواهند حالا که همه چیز درست شده و مأیوس شدند، نگذارند اجرا بشود کارها؛ باز تهیه ببینند، ولو ده سال دیگر، ولو برای ده سال دیگر تهیه ببینند؛ برای اینکه، مسجدها را هی کم‏کم هی خالی کنند و آخوند[ها]مسجد را کنار بگذارند و یک کسی[را]که وضو ندارد و به هیچ چیز هم معلوم نیست اعتقاد داشته باشد، بیاورند آنجا پهلوی آخوند و نگذارند این نمازش را بخواند و خالی کنند این سنگرها را و بعد از خالی کردن این سنگرها، حمله کنند. این دژهای محکم را محکم نگاه دارید. نگویید که ما انقلاب کردیم، حالا باید هی فریاد بزنیم! خیر، نماز بخوانید از همۀ فریادها بالاتر

است.

اجتماع کنید. نمازهای جمعه را با شکوه به جا بیاورید و نمازهای غیر جمعه را هم، که شیطانها از نماز می‏ترسند، از مسجد می‏ترسند. و این دانشجوها و دانشگاهیها و معمّمین و علما و روحانیون و همۀ این قشرهایی که مغز متفکر هستند، با هم ائتلافشان را زیاد کنند و متوجه باشند به اینکه می‏خواهند این ائتلاف را بشکنند. اگر آمدند تو دانشگاه و گفتند ما با دانشگاهیها کار نداریم، اما آخوند بازی‏اش درست نکنید و رفتند توی مدرسه‏ها گفتند ما با علما که کار نداریم، لکن این دانشگاهیها را راه ندهید با خودتان، بدانید که این حیله‏ای است برای اینکه شما را از هم جدا کنند و راه را برای خودشان باز کنند. بیدار باشید. متوجه باشید. امروز همۀ چشمها به شما دوخته شده است. اینهایی که، هیأتهایی که از خارج آمدند، بعضی‏شان گفتند: ملتها اطلاع ندارند از اوضاع ایران؛ برای اینکه همۀ رسانه‏های گروهی دست دشمن ماست و مع الأسف، در داخل ما هم اینقدر مجله است، اینقدر روزنامه است، و نه اینکه یک روزنامه‏ای که برای خودش یک تیراژی دارد، نخیر هیچ تیراژی هم ندارد، اما درست می‏کنند و می‏روند و می‏آیند؛ چنانچه کتابهایی که با کامیون از شوروی حمل می‏شود، دَم دانشگاهها می‏ریزند. بیدار باشید که شما را اغفال نکنند اینها. از شما صدمه دیدند اینها. آسیب دیده‏اند از شما، می‏خواهند تلافی کنند. نگذارید دست اینها باز بشود. نگذارید اینها رشد بکنند.

 

نماز، کارخانۀ انسان‏سازی است

امام خمینی (ره) : نماز، کارخانۀ انسان‏سازی است

شما انقلاب اسلامی کردید که اسلام را ترویج کنید، که اسلام و احکام اسلام را پیاده کنید. در اسلام، از نماز هیچ فریضه‏ای بالاتر نیست. چطور نماز را اینقدر سستی می‏کنید در آن؟ از نماز همۀ این مسائل پیدا می‏شود. شما پرونده‏هایی که در دادگستری‏ها، در جاهای دیگر، دادگاهها هست، بروید ببینید. از نمازخوانها ببینید پرونده هست آنجا؟ از بی‏نمازها پرونده هست، هر چه پرونده پیدا کنید پروندۀ بی‏نمازهاست. نماز پشتوانۀ ملت است.

سیدالشهدا در همان ظهر عاشورا که جنگ بود و آن جنگ بزرگ بود، و همه در معرض خطر بودند، وقتی یکی از اصحاب گفت: ظهر شده است، فرمود که یاد من آوردید یاد آوردیدنماز را و خدا تو را از نمازگزاران حساب کند، و ایستاد همان جا نماز خواند. نگفت که ما می‏خواهیم جنگ بکنیم. خیر، جنگ را برای نماز کردند.

امیرالمؤمنین وقتی که یک مسئله‏ای، یک چیزی از او پرسیدند، در همان بحبوحۀ جنگ، ایستاد و جواب داد. یکی گفت: حالا[...]من شمشیر برای این می‏زنم.[... .]

جنگ در اسلام یک چیزی نیست که خودش یک مطلبی باشد و یک چیزی باشد که طرحی باشد، جنگ برای این است که آن زباله‏هایی که هستند، آنهایی که مانع از پیاده شدن اسلام هستند، آنهایی که مانع از ترقّی مسلمین هستند، آنها را از بین راه بردارند. مقصد این است که اسلام را پیاده کنند و با اسلام، انسان درست کنند. نماز یک کارخانۀ انسان‏سازی است.

فحشا و منکر را نماز، نماز خوب، فحشا و منکر را از یک امّتی بیرون می‏کند. اینهایی که در این مراکز فساد کشیده شده‏اند، اینها آن بی‏نمازها هستند. نمازخوان‏ها در مساجدند

و مهیّایند برای خدمت. مسجدها را خالی نکنید. تکلیف است امروز. امروز یک روزی است استثنایی. ما در یک مقطع از عصر واقع شده‏ایم که استثنایی است.